χωρίς άλλη αναβολή
Κυριακή 13 Ιουλίου 2008
12 ~ Βλάντιμιρ Μαγιακόβσκι: Δεν υπάρχει άλλος τρόπος για μένα
O Μαγιακόβσκη στον ουρανό
Στοπ.
Επάνω σ' ένα σύννεφο ακουμπάω
το φορτίο
των αποσκευών μου
και του κουρασμένου σώματός μου.
Θαυμάσιος τόπος, όπου φτάνω πρώτη μου φορά.
Κοιτάζω ολόγυρα.
Λοιπόν
ετούτη η επιφάνεια η καλοσυγυρισμένη
ο πολυύμνητος είναι ουρανός.
Θα δούμε!
Σπιθίσματα,
κάτι που στραφταλίζει
και γυαλίζει
σα βόμβος μαλακός.
Είναι ένα σύννεφο
ή μάλλον οι αποσαρκωμένοι
που γλυστρούν απαλά.
"Φτερό στον άνεμο η γυναίκα μοιάζει".
Εδώ,
στο διάστημα
ν' ακούς τη μουσική του Βέρντι!
Απ' τη χαραματιά ενός σύννεφου
κοιτάζω -
οι άγγελοι τραγουδούν,
οι άγγελοι ζουν αξιοπρεπώς,
πολύ αξιοπρεπώς.
Ένας ξεκόβει
και διακόπτει ευγενικά
την υπναλέα του μουγκαμάρα:
"Το αιώνιο άπειρο,
Βλαντίμιρ Βλαντιμίροβιτς
σας αρέσει;"
K' εγώ εξ ίσου ευγενικά αποκρίνομαι;
"Τ' άπειρο γοητευτικό,
περίφημο!"
...
απόδοση: Γιάννης Ρίτσος
Ο εξυγιαίνων τον κόσμον, ο θεραπεύων τας αμαρτίας πάσας, ο ήλιος, έχει αποθέσει την παλάμη του στην κεφαλή μου. Η ευσεβεστέρα των καλογραιών, η νύχτα, έχει καλύψει με τον πέπλο της τους ώμους μου. Ασπάζομαι το χιλιοσέλιδο Ευαγγέλιο του έρωτά μου.
Στον έρωτα ανυψώνω την οδυνηρή κ' ηχηρή δέησή μου,
η ψυχή μου
μιαν άλλη έλευση αναμένει,
ακούω,
γη, το
"Νυν απολύεις!" σου.
Στην κιβωτό της νύχτας,
καινούργιος Νώε,
περιμένω,
το σκοτεινότριχο περιβλημένος κύμα,
ότι θαρθούν
να με ζητήσουν,
ότι θα κόψει η αυγή με τις ρομφαίες της
τον γήινο λώρο.
Έρχεται!
Έφτασε!
Νατην ξεδιπλωμένη.
Οι ακτίνες της παντού!
Αποκαθαίρουν.
Οι βόστρυχοι των ακτίνων τραγουδούν
κ' οι μέρες ήρεμα γλυστρούν εκεί
μ' όλο το κέλυφος της ταραχής τους.
Α, ο ήλιος πάλι.
Καλεί τους λοχαγούς του της φωτιάς.
Η αυγή χτυπάει το τύμπανο.
Εμπρός,
ενάντια στην επίγεια τούτη λάσπη!
Ήλιε!
Θα λησμονησεις
τον εξάγγελό σου;
απόδοση: Γιάννης Ρίτσος
Γράμμα στην Τατιάνα Γιακόβλεβα
(απόσπασμα)
Δεν σου αξίζει μέσα στο χιόνι και τον τύφο
μ' αυτά τα πόδια να πορεύεσαι,
εδώ στα χάδια παράδωσέ τα,
σε δείπνα με πετρελαιάδες.
Μην το σκέφτεσαι, κατσουφιάζοντας
κάτω από τα ισιωμένα τόξα των φρυδιών σου.
Έλα εδώ, έλα στο σταυροδρόμι
της πελώριας κι αδέξιας αγκαλιάς μου/.
Δε θες;
Μείνε εκεί και ξεχειμώνιασε
και στον συνολικό λογαριασμό θα προσθέσουμε
κι αυτή
την προσβολή.
Εγώ έτσι κι αλλιώς κάποτε θα σε πάρω,
είτε μονάχη σου
είτε μαζί με το Παρίσι.
μτφ: Σταυρούλα Αργυροπούλου
Όταν ο ήλιος θ' ανατείλει
σαν καλοθρεμμένος κάπρος
σ' ένα μέλλον δίχως αναπήρους και ζητιάνους
εγώ θα 'χω πεθάνει στην ψάθα
μαζί μ' άλλους δυο τρεις του συναφιού μου.
Συντάξτε από τώρα
τον μεταθανάτιο ισολογισμό μου!
Το βεβαιώνω και ξέρω πώς δεν πέφτω έξω:
απ' όλους αυτούς
τους σημερνούς καταφερτζήδες
αυτούς που γλείφουνε ποδιές και πλένε στα λεπτά
μονάχα γώ θα μείνω βουτηγμένος μες στα χρέη.
μτφ: Άρης Αλεξάνδρου
"Στον Σεργκέι Γιεσένιν" 1926
Ετούτος ο πλανήτης
για την ευτυχία
είναι ακόμα μικρή διαμονή.
Τη χαρά ν' αποσπάς
απ' τον θάνατο πρέπει
κάθε μέρα με βία.
Σε τούτη τη ζωή
το να πεθάνεις
είναι εύκολο πολύ,
να ξαναφτιάξεις τη ζωή
είναι πιο δύσκολο
από την κάθε δυσκολία.
μτφ: Άρης Αλεξάνδρου
Ακούστε
Ακούστε!
Τάχα αν τ' αστέρια ανάβουν
πάει να πει πως κάποιος τα 'χει ανάγκη;
Πάει να πει πως κάποιος θέλει οπωσδήποτε να υπάρχουν;
Πάει να πει πως κάποιος ονομάζει τούτα τα φτυσίματα μαργαριτάρια;
Κι ορμώντας
μέσα από τους ανεμοστρόβιλους της μεσημεριάτικης σκόνης
πέφτει απάνω στο Θεό,
φοβάται μήπως άργησε,
κλαίει,
του φιλά το ξεραμένο χέρι,
παρακαλεί
οπωσδήποτε ν' ανάβει ένα αστέρι! -
ορκίζεται -
δεν αντέχει τούτη την άναστρη οδύνη!
Κι ύστερα
γυρίζει ταραγμένος
αν και ήσυχος στην όψη.
Απευθύνεται σε κάποιον:
«Τάχα για σένα είναι το ίδιο;
Δε φοβάσαι;
Ναι;!».
Ακούστε!
Τάχα αν τ' αστέρια ανάβουν
πάει να πει πως κάποιος τα 'χει ανάγκη,
πάει να πει πως είναι ανάγκη
κάθε βράδυ
πάνω απ' τις στέγες
ν' ανάβει έστω κι ένα αστέρι;!
μτφ: Γιώργος Μολέσκης
Εσείς θα μπορούσατε;
Το πρόσωπο χάλασα της ρουτίνας
ρίχνοντας χρώμα απ' το ποτήρι του νερού.
Χάραξα σ' ένα πιάτο ζελατίνας
τα λοξά μάγουλα του ωκεανού.
Το κάλεσμα διάβασα νέων χειλιών
πάνω σε ψαρολέπια από λαμαρίνα.
Εσείς
ένα σκοπό νυχτερινό
θα μπορούσατε
να παίξετε σ' έναν αυλό από υδροσωλήνα;
μτφ: Γιώργος Μολέσκης
Τέλος
Απεραντοσύνη
δέξου και πάλι
μες στον κόρφο σου
τον πλάνητα!
όμως τώρα σε ποιον ουρανό,
σε ποιο άστρο να οδεύσω;
Κάτω μου
ο κόσμος
κ' οι χιλιάδες εκκλησίες του
έχουν αρχίσει
την νεκρώσιμον ακολουθία.
απόδοση: Γιάννης Ρίτσος
Μητέρα, αδελφές, φίλοι μου
συγχωρήστε με - δεν είναι ο τρόπος αυτός
(και δεν τον συνιστώ σε άλλους), αλλά δεν
υπάρχει άλλος τρόπος για μένα.
Λίλυ, αγάπα με.
Vladimir Vladimirovich Mayakovsky (1893-1930)
Στις 14 Απριλίου το βράδυ, στο γραφείο του στη Μόσχα, με αυτοπυροβολισμό στο στήθος. Απόξενωμένος από την σοβιετική πραγματικότητα, απελπισμένος από την αποπνικτική ατμόσφαιρα της σταλινικής γραφειοκρατίας, προσβεβλημένος από ανάλγητες κριτικές και αποστερημένος του δικαιώματος βίζας να ταξιδέψει στο εξωτερικό. Έχοντας κάνει άλλες δύο προσπάθειες να θέσει τέρμα στη ζωή του, από τις οποίες τον είχε σώσει η Λίλια Μπρικ.
- Τα ποιήματα σε απόδοση Γιάννη Ρίτσου είναι από το
βιβλίο Μαγιακόβσκη, Ποιήματα (εκδ. Κέδρος, 1970),
- τα ποιήματα σε μετάφραση Άρη Αλεξάνδρου είναι από την
Ανθολογία Διάλεξα (εκδ. Κείμενα, 1984)
- τα ποιήματα σε μετάφραση Γιώργου Μολέσκη είναι από την
δίγλωσση Ανθολογία Ρώσοι ποιητές του 20ού αιώνα
(εκδ. Μεσόγειος, 2004) και
- το ποίημα "Γράμμα στην Τατιάνα Γιακόβλεβα" είναι από το
Ημερολόγιο 2001 των εκδόσεων Μεταίχμιο
Σ' αυτή τη ζωή το να πεθάνεις δεν είναι νέο
μα και να ζεις σίγουρα δεν είναι νεώτερο (ο Σεργκέι Γιεσένιν)
Σ' αυτή τη ζωή να πεθάνεις δεν είναι δύσκολο,
να φτιάξεις τη ζωή είναι δυσκολότερο (ο Βλαντιμίρ Μαγιακόβσκι)
Links:
- Vladimir Vladimirovich Mayakovsky: Εγώ ατός μου
- Ο Βλαντιμίρ Μαγιακόβσκι για τον Σεργκέι Γιεσένιν
-Ο Κόκκινος Ψαλμός της Οκτωβριανής Επανάστασης. Βλαντιμίρ Μαγιακόβσκη
Στοπ.
Επάνω σ' ένα σύννεφο ακουμπάω
το φορτίο
των αποσκευών μου
και του κουρασμένου σώματός μου.
Θαυμάσιος τόπος, όπου φτάνω πρώτη μου φορά.
Κοιτάζω ολόγυρα.
Λοιπόν
ετούτη η επιφάνεια η καλοσυγυρισμένη
ο πολυύμνητος είναι ουρανός.
Θα δούμε!
Σπιθίσματα,
κάτι που στραφταλίζει
και γυαλίζει
σα βόμβος μαλακός.
Είναι ένα σύννεφο
ή μάλλον οι αποσαρκωμένοι
που γλυστρούν απαλά.
"Φτερό στον άνεμο η γυναίκα μοιάζει".
Εδώ,
στο διάστημα
ν' ακούς τη μουσική του Βέρντι!
Απ' τη χαραματιά ενός σύννεφου
κοιτάζω -
οι άγγελοι τραγουδούν,
οι άγγελοι ζουν αξιοπρεπώς,
πολύ αξιοπρεπώς.
Ένας ξεκόβει
και διακόπτει ευγενικά
την υπναλέα του μουγκαμάρα:
"Το αιώνιο άπειρο,
Βλαντίμιρ Βλαντιμίροβιτς
σας αρέσει;"
K' εγώ εξ ίσου ευγενικά αποκρίνομαι;
"Τ' άπειρο γοητευτικό,
περίφημο!"
...
απόδοση: Γιάννης Ρίτσος
Ο εξυγιαίνων τον κόσμον, ο θεραπεύων τας αμαρτίας πάσας, ο ήλιος, έχει αποθέσει την παλάμη του στην κεφαλή μου. Η ευσεβεστέρα των καλογραιών, η νύχτα, έχει καλύψει με τον πέπλο της τους ώμους μου. Ασπάζομαι το χιλιοσέλιδο Ευαγγέλιο του έρωτά μου.
Στον έρωτα ανυψώνω την οδυνηρή κ' ηχηρή δέησή μου,
η ψυχή μου
μιαν άλλη έλευση αναμένει,
ακούω,
γη, το
"Νυν απολύεις!" σου.
Στην κιβωτό της νύχτας,
καινούργιος Νώε,
περιμένω,
το σκοτεινότριχο περιβλημένος κύμα,
ότι θαρθούν
να με ζητήσουν,
ότι θα κόψει η αυγή με τις ρομφαίες της
τον γήινο λώρο.
Έρχεται!
Έφτασε!
Νατην ξεδιπλωμένη.
Οι ακτίνες της παντού!
Αποκαθαίρουν.
Οι βόστρυχοι των ακτίνων τραγουδούν
κ' οι μέρες ήρεμα γλυστρούν εκεί
μ' όλο το κέλυφος της ταραχής τους.
Α, ο ήλιος πάλι.
Καλεί τους λοχαγούς του της φωτιάς.
Η αυγή χτυπάει το τύμπανο.
Εμπρός,
ενάντια στην επίγεια τούτη λάσπη!
Ήλιε!
Θα λησμονησεις
τον εξάγγελό σου;
απόδοση: Γιάννης Ρίτσος
Γράμμα στην Τατιάνα Γιακόβλεβα
(απόσπασμα)
Δεν σου αξίζει μέσα στο χιόνι και τον τύφο
μ' αυτά τα πόδια να πορεύεσαι,
εδώ στα χάδια παράδωσέ τα,
σε δείπνα με πετρελαιάδες.
Μην το σκέφτεσαι, κατσουφιάζοντας
κάτω από τα ισιωμένα τόξα των φρυδιών σου.
Έλα εδώ, έλα στο σταυροδρόμι
της πελώριας κι αδέξιας αγκαλιάς μου/.
Δε θες;
Μείνε εκεί και ξεχειμώνιασε
και στον συνολικό λογαριασμό θα προσθέσουμε
κι αυτή
την προσβολή.
Εγώ έτσι κι αλλιώς κάποτε θα σε πάρω,
είτε μονάχη σου
είτε μαζί με το Παρίσι.
μτφ: Σταυρούλα Αργυροπούλου
Όταν ο ήλιος θ' ανατείλει
σαν καλοθρεμμένος κάπρος
σ' ένα μέλλον δίχως αναπήρους και ζητιάνους
εγώ θα 'χω πεθάνει στην ψάθα
μαζί μ' άλλους δυο τρεις του συναφιού μου.
Συντάξτε από τώρα
τον μεταθανάτιο ισολογισμό μου!
Το βεβαιώνω και ξέρω πώς δεν πέφτω έξω:
απ' όλους αυτούς
τους σημερνούς καταφερτζήδες
αυτούς που γλείφουνε ποδιές και πλένε στα λεπτά
μονάχα γώ θα μείνω βουτηγμένος μες στα χρέη.
μτφ: Άρης Αλεξάνδρου
"Στον Σεργκέι Γιεσένιν" 1926
Ετούτος ο πλανήτης
για την ευτυχία
είναι ακόμα μικρή διαμονή.
Τη χαρά ν' αποσπάς
απ' τον θάνατο πρέπει
κάθε μέρα με βία.
Σε τούτη τη ζωή
το να πεθάνεις
είναι εύκολο πολύ,
να ξαναφτιάξεις τη ζωή
είναι πιο δύσκολο
από την κάθε δυσκολία.
μτφ: Άρης Αλεξάνδρου
Ακούστε
Ακούστε!
Τάχα αν τ' αστέρια ανάβουν
πάει να πει πως κάποιος τα 'χει ανάγκη;
Πάει να πει πως κάποιος θέλει οπωσδήποτε να υπάρχουν;
Πάει να πει πως κάποιος ονομάζει τούτα τα φτυσίματα μαργαριτάρια;
Κι ορμώντας
μέσα από τους ανεμοστρόβιλους της μεσημεριάτικης σκόνης
πέφτει απάνω στο Θεό,
φοβάται μήπως άργησε,
κλαίει,
του φιλά το ξεραμένο χέρι,
παρακαλεί
οπωσδήποτε ν' ανάβει ένα αστέρι! -
ορκίζεται -
δεν αντέχει τούτη την άναστρη οδύνη!
Κι ύστερα
γυρίζει ταραγμένος
αν και ήσυχος στην όψη.
Απευθύνεται σε κάποιον:
«Τάχα για σένα είναι το ίδιο;
Δε φοβάσαι;
Ναι;!».
Ακούστε!
Τάχα αν τ' αστέρια ανάβουν
πάει να πει πως κάποιος τα 'χει ανάγκη,
πάει να πει πως είναι ανάγκη
κάθε βράδυ
πάνω απ' τις στέγες
ν' ανάβει έστω κι ένα αστέρι;!
μτφ: Γιώργος Μολέσκης
Εσείς θα μπορούσατε;
Το πρόσωπο χάλασα της ρουτίνας
ρίχνοντας χρώμα απ' το ποτήρι του νερού.
Χάραξα σ' ένα πιάτο ζελατίνας
τα λοξά μάγουλα του ωκεανού.
Το κάλεσμα διάβασα νέων χειλιών
πάνω σε ψαρολέπια από λαμαρίνα.
Εσείς
ένα σκοπό νυχτερινό
θα μπορούσατε
να παίξετε σ' έναν αυλό από υδροσωλήνα;
μτφ: Γιώργος Μολέσκης
Τέλος
Απεραντοσύνη
δέξου και πάλι
μες στον κόρφο σου
τον πλάνητα!
όμως τώρα σε ποιον ουρανό,
σε ποιο άστρο να οδεύσω;
Κάτω μου
ο κόσμος
κ' οι χιλιάδες εκκλησίες του
έχουν αρχίσει
την νεκρώσιμον ακολουθία.
απόδοση: Γιάννης Ρίτσος
Μητέρα, αδελφές, φίλοι μου
συγχωρήστε με - δεν είναι ο τρόπος αυτός
(και δεν τον συνιστώ σε άλλους), αλλά δεν
υπάρχει άλλος τρόπος για μένα.
Λίλυ, αγάπα με.
Vladimir Vladimirovich Mayakovsky (1893-1930)
Στις 14 Απριλίου το βράδυ, στο γραφείο του στη Μόσχα, με αυτοπυροβολισμό στο στήθος. Απόξενωμένος από την σοβιετική πραγματικότητα, απελπισμένος από την αποπνικτική ατμόσφαιρα της σταλινικής γραφειοκρατίας, προσβεβλημένος από ανάλγητες κριτικές και αποστερημένος του δικαιώματος βίζας να ταξιδέψει στο εξωτερικό. Έχοντας κάνει άλλες δύο προσπάθειες να θέσει τέρμα στη ζωή του, από τις οποίες τον είχε σώσει η Λίλια Μπρικ.
- Τα ποιήματα σε απόδοση Γιάννη Ρίτσου είναι από το
βιβλίο Μαγιακόβσκη, Ποιήματα (εκδ. Κέδρος, 1970),
- τα ποιήματα σε μετάφραση Άρη Αλεξάνδρου είναι από την
Ανθολογία Διάλεξα (εκδ. Κείμενα, 1984)
- τα ποιήματα σε μετάφραση Γιώργου Μολέσκη είναι από την
δίγλωσση Ανθολογία Ρώσοι ποιητές του 20ού αιώνα
(εκδ. Μεσόγειος, 2004) και
- το ποίημα "Γράμμα στην Τατιάνα Γιακόβλεβα" είναι από το
Ημερολόγιο 2001 των εκδόσεων Μεταίχμιο
Σ' αυτή τη ζωή το να πεθάνεις δεν είναι νέο
μα και να ζεις σίγουρα δεν είναι νεώτερο (ο Σεργκέι Γιεσένιν)
Σ' αυτή τη ζωή να πεθάνεις δεν είναι δύσκολο,
να φτιάξεις τη ζωή είναι δυσκολότερο (ο Βλαντιμίρ Μαγιακόβσκι)
Links:
- Vladimir Vladimirovich Mayakovsky: Εγώ ατός μου
- Ο Βλαντιμίρ Μαγιακόβσκι για τον Σεργκέι Γιεσένιν
-Ο Κόκκινος Ψαλμός της Οκτωβριανής Επανάστασης. Βλαντιμίρ Μαγιακόβσκη
(σημ: Μετά τον θάνατο του Στάλιν, κυκλοφόρησε η φήμη πως ο θάνατος του Μαγιακόβσκι δεν ήταν αυτoκτονία, αλλά δολοφονία κατ' εντολήν του Στάλιν. Κάτι που παρέμεινε φήμη, αφού κανένα αποδεικτικό στοιχείο δεν ήρθε ποτέ στο φως)
