χωρίς άλλη αναβολή

Η θριαμβική στήλη
Αυτό το περιστύλιο ήταν η Κόλαση, το δεξιό αντίθετο του φωτοστέφανου, που σχηματιζόταν επάνω, γύρω από την απαστράπτουσα Νίκη. Πολύ συχνά υπήρχε κόσμος εκεί επάνω. Στο φόντο του ουρανού, το περίγραμμά τους ήταν μαύρο και έμοιαζαν με τις φιγούρες των αυτοκόλλητων εικόνων μου. Έτσι μου ερχόταν να πάρω ψαλίδι και κόλλα και μετά από κοπιαστική εργασία, να κολλάω τέτοιες κουκλίτσες στους πυλώνες, πίσω από τα όπλα, ανάμεσα στους κίονες κι όπου αλλού μου άρεσε. Πλάσματα μιας τέτοιας χαρούμενης αυθαίρετης διάθεσης σαν της δικής μου ήταν εκεί, πάνω στο φως, οι άνθρωποι. Ήταν Αιώνια Κυριακή γύρω τους, ή μόνο αιώνια επέτειος της μάχης του Σεντάν;

* *

Τίαργκάρντεν
Έξω, ίσως και να έβρεχε. Ένα από τα χρωματιστά τζάμια ήταν ανοιχτό και στο ρυθμό των σταγόνων συνεχίσαμε να ανεβαίνουμε τη σκάλα. Όμως, από τις καρυάτιδες και τις ατλαντίδες, τους ερωτιδείς και τις πομόνες, που τότε με αντίκριζαν, πιο προσφιλείς μού ήταν τώρα εκείνες οι σκονισμένες ενάρετες γυναίκες του κατωφλιού, που φυλάσσουν την είσοδο στο Είναι ή στην Εστία. Γιατί ήταν εκεί για να προσμένουν. Τους ήταν αδιάφορο αν αυτός που περίμεναν ήταν ξένος, η επιστροφή των αρχαίων θεών, ή το παιδί που τριάντα χρόνια πριν έσερνε τη σάκα του μπροστά στα πόδια τους. Με το συμβολισμό τους, η παλιά Δύση έγινε η αρχαία Δύση, αυτή από την οποία φτάνουν οι δυτικοί άνεμοι στους ναυτικούς, που απαλά κωπηλατούν τη λέμβο τους με τα μήλα των Εσπερίδων πάνω στα νερά του Λάντβερκανάλ , για να τα αποθέσουν στη γέφυρα του Ηρακλή. Και πάλι, όπως στα παιδικά μου χρόνια, η Λερναία Ύδρα και το Λιοντάρι της Νεμέας πήραν τη θέση τους στο δάσος, γύρω από την πλατεία Γκρόσερ Στέρν.

* *

Μπλούμεσχοφ
Η αθλιότητα δεν μπορούσε να έχει καμία θέση σ' αυτά τα δωμάτια, αφού ούτε ό ίδιος ο θάνατος μπορούσε να έχει. Δεν υπήρχε θέση για να πεθάνει κανείς μέσα σ' αυτά. Έτσι οι ένοικοί τους πεθαίνανε στα σανατόρια, αλλά τα έπιπλα κατέληγαν στους εμπόρους από τους πρώτους κιόλας κληρονόμους. Ο θάνατος δεν προβλεπόταν από αυτούς. Αυτός ήταν ο λόγος για τον οποίο αυτά τα δωμάτια φαίνονταν τόσο άνετα την ημέρα, και μετατρέπονταν τη νύχτα σε θέατρο κακών ονείρων. Η σκάλα που άρχιζα να ανεβαίνω αποδεικνυόταν ότι ήταν το φρούριο ενός εφιάλτη που στην αρχή έκανε τα μέλη μου εντελώς βαριά και αδύναμα, για να με μαγεύσει στη συνέχεια και να με παραλύσει, ενώ λίγα βήματα μόνο με χώριζαν από το επιθυμητό κατώφλι. Τέτοιου είδους όνειρα ήταν το τίμημα που πλήρωνα για το αίσθημα ασφάλειας.

μετάφραση: Ιωάννα Αβραμίδου
από το βιβλίο Walter Benjamin: Τα παιδικά χρόνια στο Βερολίνο στο χίλια εννιακόσια
Εκδόσεις Άγρα, 2005

Κάθε πάθος αγγίζει τα όρια του χαοτικού, αλλά το πάθος του συλλέκτη αγγίζει τα όρια του χάους των αναμνήσεων.
* *
Οι γνήσιες πολεμικές προσεγγίζουν ένα βιβλίο με την ίδια τρυφερότητα που ένας κανίβαλος προσθέτει καρυκεύματα σ' ένα μωρό.
* *
Δεν υπάρχει κανένα γραπτό πολιτισμού που να μην είναι ταυτοχρόνως και γραπτό βαρβαρισμού.
* *
Να είσαι ευτυχής είναι να μπορείς να έχεις επίγνωση του εαυτού σου χωρίς φόβο.

(μτφ: Ιωάννα Μοάτσου-Στρατηγοπούλου)


Walter Bendix Schönflies Benjamin (1892-1940)
Στις 27 Σεπτεμβρίου, στο Πορτμπού της Καταλονίας, με χάπια μορφίνης. Έχοντας διασχίσει τα γαλλοϊσπανικά σύνορα - στην προσπάθειά του να διαφύγει για να γλιτώσει από τους Γερμανούς -, εξαντλημένος, άρρωστος, και απελπισμένος από τον εκβιασμό Ισπανού συνοριακού ότι η Ισπανία δεν μπορούσε να τον δεχθεί (μαζί με την ομάδα εβραίων φυγάδων που ακολουθούσε) και ότι το επόμενο πρωί έπρεπε να επιστρέψει στην Γαλλία όπου τον περίμεναν οι γαλλικές αρχές για να τον παραδώσουν στην Γκεστάπο.


(φωτογραφία της Charlotte Joel από: medienkunstnetz.de)